Panieńskie Skały

Powierzchnia: 6,41 ha Rok powstania: 1953 Lokalizacja: Las Wolski (żółty szlak) Dzielnica: VII Zwierzyniec

Historia:

Rezerwat przyrody Panieńskie Skały został utworzony na obszarze Lasu Wolskiego w 1953 r. Ochroną objęto tu naturalny las liściasty i górnojurajskie wychodnie skalne wraz z zachodzącymi tu naturalnymi procesami erozji.¹

Nazwa rezerwatu nawiązuje do jednego z popularniejszych krakowskich podań. Podczas najazdu tatarskiego, który miał miejsce w 1241 r., schronienia miały tu bowiem szukać siostry norbertanki uciekające przed pohańbieniem. Jak głosi legenda, siostry zapadły się wraz ze skałami pod ziemię.² Nazwę Panieńskie Skały spopularyzował w pierwszej połowie XIX w. Ambroży Grabowski. Wcześniej miejsce to nazywano też Wolskimi Skałami lub Przygrzybem.³

Wolski Dół to holoceńska dolina o stromych zboczach i płaskim dnie z wąska terasą zbudowaną z białego żwiru, ostrego gruzu skalnego oraz żółtawego mułu lessowego powstałych w wyniku erozji skałek i gleby. Podczas większych wezbrań do dziś okresowo w dolince pojawia się ciek wodny podcinający terasę i tworzący koryto.⁴

Dominującym drzewem jest buk, który stanowi blisko 26% całego drzewostanu. Drugi w kolejności jest dąb (11%). Duży udział mają również grab, lipa i jawor.⁵ Większość drzew liczy sobie od 140 do 160 lat i jest chroniona od 1917 r., gdy las został wykupiony przez Kasę Oszczędności Miasta Krakowa.⁶ Pozostała roślinność szczególnie atrakcyjnie prezentuje się wiosną, gdy do dna doliny docierają promienie słoneczne. Jej zbocza pokrywają wtedy łany zawilca gajowego, zdrojówki rutewkowatej czy szczawika zajęczego. Znajdziemy tu również marzankę wonną, szczyr trwały, konwalie majową, bluszcz pospolity, kopytnik, wawrzynka wilczełyko, śledziennica skrętolistną, kokorycz pełną, fiołek Rivina, miodunkę ćmą, przylaszczkę pospolitą, czosnaczek pospolity, pióropusznik strusi, gajowiec żółty, żywokost bulwiaty czy lilię złotogłów.

Przypisy:

1. Las Wolski i Pasmo Sikornika. Mapa turystyczna, Kraków 2019.
2. dziedzictwo.ekai.pl/@@krakow_legenda_o_panienskich_skalach (21.07.2019).
3. www.odkryjmalopolske.pl/krakow-rezerwat-przyrody-panienskie-skaly.html (21.07.2019).
4. it-jura.pl/stara/pl/rezerwat.php?go=paniensk (21.07.2019).
5. Skotnicki Józef, Las Wolski. Przewodnik, Kraków 2000, s. 25.
6. pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Panie%C5%84skie_Ska%C5%82y (21.07.2019).